
فرایند های برنامه تدبیر
همانطور که میدانید در مقالات قبلی مدرسه فایل به تدوین برنامه عملیاتی سالانه مدرسه ، ملاک ها و فعالیت های فرآیند برنامه ریزی برنامه طرح تدبیر و گام های پنجگانه تدوین برنامه عملیاتی سالانه طرح تدبیر پرداختیم در این مقاله قصد داریم به فرایندهای مهم و تأثیرگذار در بهبود عملکرد مدارس برنامه تدبیر بپردازیم.
مأموریت و وظایف مدارس در تحقق اهداف آموزشوپرورش بر اساس فرآیندهای مشخصی انجام می گیرد. البته تقسیمبندیهای مختلفی از این فرآیندها به عمل آمده که بیشتر ، میزان تأکید نسبت به بعضی از آنهاست. آنچه دراین برنامه مورد نظر میباشد، مجموعه فرآیندهایی است که مدارس باانجام آنها زمینههای آموزش و یادگیری را برای دانشآموزان فراهم مینمایند.
توسعه طراحی آموزشی در فرایند تدریس معلمان ، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ،اجرای طرحهای آموزشی درکلاس،بهکارگیری روشهای فعال وخلاق درتدریس، مدیریت کلاس، تولید کارافزاهای آموزشی، جلسات گروههای درسی/پایه، فعالیتهای مکمل(پروژههای علمی، بیان قصه، و…)
جدول ملاک ها و فعالیت های فرایند آموزش و یادگیری
فرایند |
ملاک |
فعالیت ها |
آموزش و یادگیری |
۱-توانمندسازی نیروی |
۱- تقویت فعالیت های پژوهشی نظیر:درس پژوهی،اقدام پژوهی و… با مشارکت کارکنان |
۲-افزایشاطلاعات ،دانش ومهارت های شغلی معلمان و مربیان نظیر تشکیل کارگاه های آموزشیدرون مدرسه ای و… |
||
۳-شرکت کارکنان در کارگاه های آموزشی منطقه ای |
||
۴– اطلاعرسانی دستاوردهای مطالعات پژوهشی به کارکنان (تراکت،پنفلید، سایتو..) |
||
۵-و… مدرسه فایل |
||
۲-مشارکت دانش آموزان در انجام پروژه های |
۱- ارتقای سطح کیفی فعالیت های یادگیری دانش آموزان |
|
۲- تأمین تجهیزات آموزشی متناسبپروژه ها علمی |
||
۳- هدایت وراهبری فعالیت های علمی دانش آموزان |
||
۴-و… مدرسه فایل |
||
۳- استفاده از ظرفیت های محیط های یادگیری |
۱-مشارکت معلمان در برگزاری اردو و بازدیدازمراکز علمی، تحقیقاتی ومدارس موفق |
|
۲-برگزاریاردوهای علمی و مرتبط با دروس براساس ضوابط |
||
۳-طراحیو ارائه تکالیف عملکردی متناسب با نیاز دانش آموزان در ایام تعطیل به ویژه عیدنوروز |
||
۴-استفادهاز فضاهای غیر کلاسی درون مدرسه ای |
||
۵-و.. |
||
۴-توسعه طراحی آموزشی در فرآیند ( امتیاز این ملاک با ضریب ۲
|
۱- تأمین تجهیزات آموزشی متناسب با محتوای کتب درسی(قرآن ، علوم و…) |
|
۲- تقویت معلمان در تهیه وتنظیم طراحی آموزشی |
||
۳-کیفیت طراحی آموزشی معلمان(بکارگیری روش های فعال و خلاق ، استفاده از ابزارهایمناسب ، بهرمندی از فناوری های نوین ، استفاده از وسایل و امکانات موجود آموزشی، پرورشی و ورزشی و …) |
||
۴-انطباق فعالیت های کلاسی با طراحی آموزشی |
||
۵-و…. |
||
۵-استفاده حداکثری از فناوری |
۱-توسعه و تجهیز کلاس های هوشمند |
|
۲-برگزاری دوره های آموزشی جهت استفاده از قابلیت های ایجاد شده در مسیرهوشمند |
||
۳-تشویق و ترغیب کارکنان در استفاده از فناوری اطلاعات |
||
۴-و… |
||
۶-جذب و پوشش حداکثری دانش |
۱- شناسایی و جذب دانش آموزانبازمانده و تارک تحصیل |
|
۲-جذب حداکثری دانش آموزان ورودی در پایه اول و نگه داشت دانش آموزان سایرپایه ها |
||
۳-شناسایی وتوجه به آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه |
||
۴-و … |
||
|
۷-وضعیت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان( امتیاز این
|
۱- تحلیل وضعیت تحصیلی دانشآموزان به منظور بهبود کیفیت آموزشی |
۲-شناساییدانش آموزان در معرض افت تحصیلی و تلاش در رفع مشکل آنها(به ویژه پایه اولابتدایی و ..) |
||
۳-برگزاری جلسات مشورتی برای رفع کاستی ها و ضعف ها |
||
۴-و… |
||
جمع |
تعداد ملاک ۷ |
تعداد فعالیت : ۲۲ امتیاز کل فرایند : ۹۸ |
شناسایی دانش آموزان در معرض مشکلات روانشناختی و ارجاع آنها به مراجع ذیربط،،فعالیت های فوق برنامه و پرورشی و …
فرایند |
ملاک ها |
فعالیت ها |
پرورشی و فوق برنامه |
۱-شناسایی دانش آموزان در معرض مشکلات روانشناختی |
۱- شناسایی و ثبت اطلاعات این گروه از دانش آموزان |
۲- معرفی دانش آموزان به هستهها و مراکز مشاوره دانشآموزی |
||
۳-آموزش معلمان و کارکنان مدرسه در خصوص شناسایی مشکلات وارایه رهنمونهای اولیه |
||
۴ و… |
||
۲- -فعالیت های فوق برنامه و |
۱-شناسایی نیازها و علائق روانشناختی و تربیتی دانش آموزان |
|
۲- اولویت بندی نیازهای پرورشی وفوق برنامه وطبقه بندی علائق دانش آموزان ازطریق خوداظهاری و اعلام والدین |
||
۳-برنامه ریزی و ارائه تقویم اجرایی فعالیت های فوق برنامه متناسب با نیازهای دانش آموزان |
||
۴- اطلاع رسانی وترغیب اولیاء به استفاده حداکثری دانش آموزان از فعالیتهای فوق برنامه مکمل |
||
۵-توجه به فضای پرورشی به ویژه نمازخانه مناسب، جهت برگزاری نماز جماعت: شعار نویسی، تولید محتوای فرهنگی اخلاق مذهبی و ..تابلوها |
||
۶- تشویق وترغیب مشارکت فعال دانش آموزان وکارکنان دربرگزاری نماز جماعت،مراسم مذهبی، مناسبت ها و ایام ا… |
||
۷-برنامه ریزی و برگزاری اردوهای علمی –تربیتی ،فرهنگی ،آموزشی و… |
||
۸-برنامه ریزی برای غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان |
||
۹-برنامه ریزی برای عضویت دانش آموزان در تشکل های دانش آموزی |
||
۱۰- و … |
||
۳-حضور فعال کارکنان و دانش
|
۱-برنامه ریزی به منظور شناسایی و رشد و شکوفایی استعدادهای فرهنگی –هنری دانش آموزان |
|
۲– فراهم نمودن زمینه برگزاری مسابقات فرهنگی ،هنری و پرورشی در سطح مدرسه (قرآن و…)میان کارکنان و دانش آموزان |
||
۳-برنامه ریزی به منظور ارتقاء سرانه مطالعه وسرانه کتاب (نهضت مطالعه صحیح) از طریق تجهیزو به روز رسانی کتابخانه ای کلاسی مدارس |
||
۴-برنامه ریزیآموزش معلمان(آموزگاران)درراستای توانمندسازی درترویج کتاب وکتابخوانی درکلاس درس |
||
۵-برنامه ریزی به منظور ارتقای سواد رسانه ای دانش آموزان و اولیاء |
||
۶- توسعه مشارکت معلمان در اجرای فعالیتهای پرورشی و فرهنگی |
||
۷- و … |
||
۴-مراسم آغازین مدرسه |
۱- اجرای برنامه های مراسم آغازین |
|
۲- مشارکت فعال دانش آموزان در اجرای مراسم آغازین |
||
۳-و… |
||
۵- بهره گیری از فضا و تجهیزات
|
۱- فراهم آوردن تجهیزات و ابزار پرورشی متناسب با تعداد دانش آموزان |
|
۲- استفاده مطلوب از فضا و تجهیزات پرورشی |
||
۳- و … |
||
جمع |
تعداد ملاک ۵ |
تعداد فعالیت : ۲۲ امتیاز کل فرایند :۴۹ |
تربیت بدنی و ورزش مدرسه،میزان تلاش در تغذیه سالم دانش آموزان،توجه به نکات ایمنی در مدرسه،و…
فرایند |
ملاک |
فعالیت |
تربیت بدنی و سلامت |
۱-تربیت بدنی و ورزش مدرسه |
۱- بررسی وضعیت وسایل و امکانات ورزشی مدرسه |
۲-تهیه وسایل و تجهیزات ورزشی از نظر کیفی و کمی |
||
۳- نظارت بر اجرای طرح حیاط پویا در مدرسه مطابق با دستورالعمل |
||
۴-شناسایی و ارجاع دانش آموزان دارای ناهنجاری و … |
||
۵-تهیه و تنظیم شناسنامه دانش آموزان جهت انجام فعالیت های ورزشی |
||
۶- و … مدرسه فایل |
||
۲- میزان تلاش در تغذیه سالم دانش آموزان |
۱-وضعیت بهداشتی پایگاه تغذیه سالم و وجود قفسه بندی ، یخچال ، سطل زباله بهداشتی ،کپسول آتش نشانی |
|
۲-عرضه مواد غذایی استاندارد و مجاز با بسته بندی بهداشتی طبق دستورالعمل ارسالی |
||
۳-برگزاری جلسات آموزشی در ارتقای فرهنگ تغذیه سالم وبیان پیام های تغذیه ای در مراسم ها |
||
۴-نصب پوستر یا دستورالعمل مواد غذایی مجاز و غیر مجاز در معرض دید دانش آموزان |
||
۵-اخذ کارت صحت سلامت توسط متصدی پایگاه تغذیه سالم و داشتن پوشش بهداشتی مناسب |
||
۶- انتخاب دانش آموزان سفیرسلامت ، برگزاری جلسات آموزشی دانش آموزان و شرکت مجری طرح در دوره ضمن خدمت یا جلسه آموزشی |
||
۷- و… مدرسه فایل |
||
۳-توجه به نکات ایمنی در مدرسه |
۱-تجهیز مدرسه به کپسول آتش نشانی و جعبه کمک های اولیه |
|
۲-وضعیت ایمنی سیستم حرارتی ، برودتی مدرسه |
||
۳-تأمین حفاظ برای پله ها و پنجره های طبقات فوقانی |
||
۴-وضعیت ایمنی سیستم برق مدرسه ( سیم کشی ها ، پریزها ، وجود فیوز و…) |
||
۵-ساماندهی وضعیت درب ورودی وتابلوی مدرسه ، لوله گاز و رفع موانع ورود ماشین آتش نشانی ب مدرسه |
||
۶-وضعیت ایمن سازی فضاوتجهیزات ،آزمایشگاهی ،کارگاهی و ورزشی |
||
۷- شناسایی نقاط امن در مدرسه و معرفی به دانش آموزان جهت بروز حوادث احتمالی |
||
۸-و… مدرسه فایل |
||
۴-زیبا سازی و نشاط فضای فیزیکی مدرسه |
۱- توسعه فضای سبز بر اساس ظرفیت مدرسه |
|
۲-وضعیت رنگ آمیزی مناسب و شاد درها و دیوارها |
||
۳-آراستگی در نصب تابلوها ، پوسترها و… |
||
۴-نوشتن اشعار اسلامی و علمی در خصوص فوائد ورزش و تربیت بدنی و … |
||
۵- و … مدرسه فایل |
||
۵-وضعیت بهداشت مدرسه(امتیاز این ملاک با ضریب |
۱-وضعیت بهداشت محیط مدرسه( کلاس ها ، راهروها ،حیاط و…) |
|
۲-رعایت نکات بهداشتی درسرویسهای بهداشتی وکافی بودن تسهیلات بهداشتی باآمار دانش آموزان |
||
۳- تفکیک آبخوریها ازسرویس های بهداشتی |
||
۴-انجام معاینات غربالگری ، پزشکی ، مقدماتی دانش آموزان و وضعیت واکسیناسیون |
||
۵-پیش بینی وتهیّه ملزومات بهداشتیموردنیاز( صابون مایع،سطل زباله بهداشتی،وسایل نظافت و...) |
||
۶-آموزش و تأکید بررعایت بهداشت فردی و اجتماعی توسط کارکنان ، دانش آموزان و اولیا |
||
۷-آموزش و انعکاس توصیه های بهداشتی متناسب با سن و جنس دانش آموزان |
||
۸-اجرای برنامه های مربوط به مناسبت ها و ایام بهداشتی |
||
۹-اهتمام لازم خدمتگزار در نظافت و بهداشت مدرسه و اخذ کارت صحت سلامت |
||
۱۰- و … مدرسه فایل |
||
۶-حضور فعال کارکنان و دانش آموزان در |
۱- شیوه ها و راهکارهای ترغیب و تشویق کارکنان و دانش اموزان جهت شرکت در مسابقات |
|
۲- فعالیت ها ی مؤثر جهت حضورحداکثری در مسابقات |
||
۳-کیفیت برگزاری المپیاد ورزشی درون مدرسه ای |
||
۴-و… مدرسه فایل |
||
۷-پیش گیری ازآسیب های اجتماعی |
۱- تهیه و توزیع محتوای آموزشی و فرهنگی در زمینه خود مراقبتی و مهارتهای زندگی |
|
۲- برگزاری کلاس های آموزشی خود مراقبتی، مهارتهای زندگی |
||
۳- آموزش معلمان در خصوص آشنایی با آسیبهای اجتماعی مدرسه فایل |
||
۴-و… مدرسه فایل |
||
تعداد ۷ ملاک |
تعداد فعالیت :۳۷ امتیاز کل فرایند: ۵۶ |
شناسایی ظرفیت و توانمندی های اولیاء و تشکیل بانک اطلاعاتی،جذب مشارکت های داوطلبانه و بهره گیری ازظرفیت های برون سازمانی در تامین نیازهای مدرسه،و… فرایند های برنامه تدبیر
فرایند |
ملاک |
فعالیت |
مشارکت |
۱-شناسایی |
۱-برنامه ریزی برای حضورو جلب حداکثری اولیاء در زمینه های علمی –آموزشی ،فرهنگی –تربیتی و… |
۲-بهره گیری از توان فکری و مهارتی اولیاء جهت امورتحصیلی ،تربیتی –بهداشتی در قالب کمیته های تخصصی |
||
۳- تشکیل بانک اطلاعاتی اولیاء |
||
۴- و… مدرسه فایل |
||
۲-جذب مشارکت |
۱- تلاش در جهت بهره گیری ازموسسات مردم نهاد ، نهادهای دولتی اعم از مالی و غیر مالی بر اساس ضوابط |
|
۲-تنظیم لیست میزان جذب حمایت های مالی و سایر حمایت ها مدرسه فایل |
||
۳-و… مدرسه فایل |
||
۳-فعال سازی
|
۱- افزایش مشارکت معلمان دراداره شورای معلمان مدرسه فایل |
|
۲- مشارکت هر یک از اعضایشوراها (مدرسه انجمن اولیاء ومربیان و…).در زمینه های علمی –آموزشی ،فرهنگی-تربیتی و…. |
||
۳- نیازسنجی و تعیین سر فصل های جلسات آموزش خانواده مدرسه فایل |
||
۴ -تشکیل و کیفیت اجرای جلسات آموزش خانواده |
||
۵-و …مدرسه فایل |
||
تعداد ملاک :۳ |
تعداد فعالیت: ۹ امتیاز کل فرایند: ۳۵ |
مشاهده عملکرد مدرسه، بررسی مستندات تدوین شده، بررسی خودارزیابی ها، ارایه بازخورد جهت اصلاح و بهبود و… فرایند های برنامه تدبیر
تعیین بازه های زمانی ارائه گزارش خودارزیابی، تکمیل نمون برگ میزان پیشرفت کار، بررسی نتایج خودارزیابی و تحلیل و جمع بندی آنها، تعیین پیشرفت ها و ضعف ها، تعیین گام ها و فعالیت های بعدی برای تقویت و اصلاح برنامه ها، تدوین گزارش نهایی از وضعیت اجرای برنامه، ارائه گزارش به مسئولین عنداللزوم و…
جدول ملاک و فعالیت های فرایند نظارت و ارزیابی
میزان توجه به امور اداری ، اجرایی و مالی مدرسه فرایند های برنامه تدبیر
فرایند |
ملاک |
فعالیت |
اموراداری |
۱-میزان توجه به امور اداری و اجرایی مدرسه( امتیاز این ملاک
|
۱-حسن اجرای بخشنامه ها |
۲-ارزشیابی سالانه همکاران |
||
۳-به روز بودن وتنظیم صحیحدفاتر( دفتر اندیکاتور، دفتر شورای مدرسه ، دفاتر امتحانات و …) |
||
۴-تشکیل پرونده کارکنان |
||
۵- امور ثبت نام ، نقل و انتقالات دانش آموزی |
||
۶-و … |
||
۲-میزان توجه به امور مالی مدرسه
|
۱-استفاده از سامانه اموال وامور مالی |
|
۲- واریز کمک ها ی مردمی به حساب مدرسه |
||
۳-وضعیت ثبت اسناد و دفاترمالی |
||
۴-ارائه عملکرد مالی مدرسه به اولیاء |
||
۵- صدور چک بر اساس مقررات |
||
۶-خروج اموال اسقاطی به منطقه |
||
۷-و… |
||
تعدادملاک : ۲ |
تعداد فعالیت : ۱۱ امتیازکل فرایند: ۲۱ |
دیدگاه ها